Het Bedrijfstakpensioenfonds vorderde in een geschil dat voorlag bij het Hof Amsterdam een verklaring voor recht dat het reserveringsplatform booking.com kwalificeert als reisagent. Indien booking.com kon worden gekwalificeerd als reisagent zou het reserveringsplatform onder de werkingssfeer vallen van het verplichtstellingsbesluit van 23 december 1996.[1] Dit zou ervoor zorgen dat Booking.com verplicht moet deelnemen aan het Bedrijfstakpensioenfonds van de reisbranche (hierna: Bpf Reisbranche). Het Hof Amsterdam moest zich zodoende over de vraag buigen of de website booking.com kwalificeert als reisagent. Booking.com verweert zich door te stellen dat zij niet onder de definitie van reisagent vallen.

Booking.com is een reserveringsplatform voor accommodaties op reis. Op de website van Booking.com staat de werkwijze van de reserveringsdienst beschreven. Hier staat in dat Booking.com functioneert als bemiddelaar. Booking.com biedt dus zelf niet de accommodaties aan. Op de website wordt duidelijk benoemd dat er geen contractuele relatie wordt aangegaan met booking.com, maar met de partij die de accommodatie aanbiedt op booking.com.

In het verplichtstellingsbesluit wordt de volgende definitie van reisagent gebruikt: ‘degene die in de uitoefening van zijn bedrijf bemiddelt bij het tot stand komen van overeenkomsten op het gebied van reizen in de ruimste zin des woords, waaronder worden begrepen overeenkomsten inzake vervoer, verblijf en pakketreizen’.

Dit geschil lag eerst voor bij de rechtbank Amsterdam. De kantonrechter in deze zaak oordeelde dat Booking.com niet kwalificeerde als reisagent. De redenering hierachter is dat er pas sprake is van ‘bemiddelen’ indien er een activiteit is waarbij de bemiddelaar tussenbeide komt om een overeenkomst tot stand te brengen. De kantonrechter oordeelde dat er niet gesproken kon worden van bemiddeling aangezien Booking.com geen actieve rol inneemt bij het totstand laten komen van reisovereenkomsten. Booking.com kan worden als ‘elektronisch prikbord’ en kwalificeert hierdoor niet als bemiddelaar.

Bpf Reisbranche was het oneens met deze uitspraak van de rechtbank Amsterdam en ging in beroep. In de ingediende grieven komt naar voren dat Bpf Reisbranche van mening is dat er wel gesproken kan worden van een actieve bemiddeling aan de zijde van Booking.com. Booking.com is meer dan puur een ‘elektronisch prikbord’. Booking.com bemiddelt actief tussen de accommodatie-eigenaren en de accommodatie-zoekers. Booking.com garandeert bijvoorbeeld verschillende filters om de perfecte accommodatie te vinden en een ‘laagste prijsgarantie’. Hierdoor maakt Booking.com het aantrekkelijk om via het eigen platform te boeken. Booking.com zou zodoende wel moeten kwalificeren als reisagent.

Het Hof Amsterdam volgt daarentegen de lijn van de eerdere uitspraak van de rechtbank Amsterdam. Booking.com kwalificeert zodoende niet als agent. Het Hof overweegt dat de accommodatie-verstrekkers het contact volledig overnemen nadat de reservering eenmaal staat. Daarnaast blijven de accommodatie-verstrekkers vrij zijn om hun accommodatie op via andere websites aan te bieden. Booking.com kwalificeert daarmee niet als bemiddelaar.

Deze uitspraak is van belang voor de kwalificatie van een overeenkomst als een agentuurovereenkomst.[2] In deze uitspraak komt naar voren dat er sprake moet zijn van ‘actieve’ bemiddeling en dat hier niet snel aan voldaan is. In een volgende blog zal er allereerst worden ingegaan op wanneer er gesproken kan worden van een agentuurovereenkomst. In de daaropvolgende blog zal er worden in gegaan op wat voor effect deze uitspraak van het Hof Amsterdam heeft op agentuurovereenkomsten.

[1] Stcrt. 2015 nr. 15992

[2] Art. 7:428 BW